Nieuwe bestemming pompgebouw haghorst

HAGHORST – Het in onbruik geraakte pompgebouw nabij de sluis in Haghorst krijgt een nieuwe bestemming. VrijwilIigers van Hilverstroom zijn druk bezig met de ombouw van de pomp tot turbine, die in plaats van water in het kanaal te pompen nu stroom gaat leveren aan zo’n dertig huishoudens.

Door Kees van Kemenade

‘Nu stroomt het water nog door de stuw, een verval van bijna twee en een halve meter. Allemaal energie die gewoon wegvloeit!’ Dat vertelt John Horrevorts van Hilverstroom terwijl hij de deur opent van het oude pompgebouw, een rijksmonument, op het eilandje in het Wilhelminakanaal. Aan een kant ligt Sluis IV, waar de schepen worden geschut en aan de andere zijde de stuw die moet zorgen dat elk deel van de waterweg genoeg diepgang heeft. ‘Tegenwoordig wordt Dommelwater in het kanaal gevoerd en is er stroming. Vroeger moest dit pompstation water juist terugpompen als er weer een schip door de sluis ging.

De pompen werden nog wel onderhouden door Rijkswaterstaat, maar hadden eigenlijk geen functie meer. Alles is de er dus nog en het is zonde om de energie niet te gebruiken.’

Bas Verhagen is ingenieur en werktuigbouwkundige en enthousiast voor het idee om dit gebouwen de ondergrondse delen een nieuwe bestemming te geven. ‘Je kunt een pomp ook omkeren. In plaats van te pompen gaat hij dan draaien. Ik ben bezig geweest met het ontwikkelen van schoepenraderen om er turbines van te maken. De vorm van die schoepen moet optimaal zijn, om het meeste rendement te halen. De elektromotoren die de pompen ooit aandreven zijn er ook nog. En die kunnen vrij eenvoudig worden omgebouwd tot dynamo’s. Ze leveren dan stroom aan het net als wij ze daar op aansluiten.’

Lokaal energie opwekken

Jo van de Pas is elektrotechnisch installateur. Hij heeft al wat berekeningen gemaakt over het rendement. ‘Als wij zo’n 700 liter per seconde door de turbines voeren levert dat 12 kilowatt op en dat komt overeen met het gebruik van dertig huishoudens. Maar het kan nog flink opgevoerd worden en dan kunnen er weer meer mensen van profiteren. Het is eigenlijk de meest groene energie die jij je kunt voorstellen.’ Maar dan moet die energie nog wel aan de man of de vrouw worden gebracht. Je kunt alleen maar al stroom produceren als er ook een markt voor is. Wim Diepstraten is werkzaam in de communicatie technologie en breekt graag een lans voor Iokale opwekking van energie. ‘Daarom hebben wij met een aantal mensen ook een coƶperatie opgericht, Hilverstroom, om lokaal, in de gemeente Hilvarenbeek dus, elektriciteit op te wekken. Maar dan wel op een milieuvriendelijke manier. Tot nu toe was dat biomassa en zonne-energie, maar daar komt nou waterkracht bij. Uiteraard maken wij gewoon gebruik van het bestaande net om de stroom af te leveren, maar voor het opwekken ervan zorgen wij. Alles wat wij ermee verdienen, stoppen wij weer in nieuwe projecten. De ombouw van een pompstation naar een waterkrachtcentrale is daar een mooi voorbeeld van. Dus ook de geldstromen blijven lokaal!’

Op dit moment is de centrale nog in een testfase, maar in de zomer wil men operationeel zijn. Leden van Hilverstroom kunnen dan hier hun energie opgewekt krijgen. John Horrevorts vertelt dat zelfs met het gebouw nog interessante plannen zijn. ‘Wij willen het oude pompgebouw dan openstellen voor het publiek. Dit monument is bijna een eeuw oud en zit vol met interessante details. Een stuk werkende geschiedenis. Zeker als wij daarbij uitleggen hoe het nu zal worden gebruikt.’

Bron: Hilverbode 6, 5 februari 2015